TEMATİK HARİTA Detayları ve Özellikleri
Coğrafi bir mekanı anlandırma çabası olan, insanlık tarihi boyunca hem bilimsel açıdan hem de toplumsal açıdan araştırmalarda planlama süreçlerinin tam odak merkezinde yer alır.Bu çabada en önemli olan şey, araçlandırma haritalarıdır.Ancak haritalar sadece bir bölgenin fiziksel görünümünü aktaran araç değil hatta aynı zamanda sosyal ,kültürel ve çevresel olguların mekansal bir dağılımı gösteren güçlü iletişimidir.Bu bağlam sonucunda tematik haritalara örnek olarak belirli bir konuyu mekin açısından içinde analiz etmeyi mümkün kılabilen özel bir harita türleri olarak öne çıkmaktadır.Belirli bir konu ve temaya odaklanan bir haritadır.Bu haritalar coğrafi bir bölgede belirli verilerin yoğunluğu , dağılımı ve ilişkilerini görselleştirir.
Tematik harita, belirlenmiş olan bir temayı ,özgüsünü özelliğini veya değişken oluşu coğrafi mekanı üzerinde gösteren harita türüdür. Temaya ve konuya odaklanan bir Harita türüdür.
Tematik Haritalar, yağış miktarını, nüfusun yoğunluğunu, yağış miktarını temalara ve olgulara odaklayan tek konulu Haritalardır. Gelir dağılımı teslimat yerlerine daha bağımlı bölgeler gibi ilgili bilgileri bir araya getirerek bu temalar ile ilgili coğrafi konumlar arasındaki ilişkiyi anlamak ve verilerin mekansal olarak temsil etmektedir. Bu haritanın amacı aslında genel coğrafi bilgiler vermek değil seçilen bir temayı mekan üzerinde anlaşılır bir biçimde sunmaktır. Bu durumda tematik Haritalar, coğrafyanın hem öğretici hem de analiz edici yönünün güçlendiren en önemli araçlardan bir tanesidir.
TEMATİK HARİTALARIN GENELER HARİTALARDAN FARKI NEDİR?
Normal bir harita yani siyasi ve topografya haritası dağlar, akarsular, yollar, şehirler, gibi genel bilgiler sunmaktadır. Ama tematik haritalarda ise bu tür bilgiler sadece önderlik(rehberlik) amacıyla arka planda da bulunur.Aslında vurgu işlenen temadır. Örnek verecek olursak, bir dünya haritası okuryazarlık oranını gösteriyorsa, okuryazarlık verisi haritanın tam merkezinde yer almaktadır, diğer tüm bilgiler ise ikinci plandadır. Belirli temaya ve olguya odaklanıldığı için tek konulu bir Haritadır. Bu tür harita parklarında hem amaç hem içerik hem de kullanım yönünden belirgin bir farklılıklar vardır. Tematik Haritalar, belirlenmiş bir konuya vurgu yapan, ayrıntılı ve hedefe odaklı yapısıyla diğer harita türlerinden ayrılmaktadır. Tematik haritada amaç tek konuya yoğunlaşmaktır. Genel haritada ise direkt olarak genel bilgi verir. Tematik haritalarda tüm dikkati seçilen temaya yöneltilir. Haritanın üzerinde kullanılan renkler, çizgiler, Semboller ve açıklamalar tamamen bu temaya özgü anlatmak üzere seçilir. Genel haritalarda çok fazla bilgi vardır. Herhangi bir bölgede nelerin olduğu(yol, tünel, şehir, akarsu, yükselti, sınır vb. Ayrıntılı bir şekilde gösterilmektedir. Bilgilerin çoğu temaya göre değil, kullanıcıya geniş bir bakış açısı sunmak amacıyla verilmiştir.
Tematik haritalarda , bir deprem riski haritasında şehir adları hem küçük hem de silik olabilir.Ama fay hatları ya da risk seviyesi çok belirgindir.Semboller ve renkler temayı açıklamak için tasarlanmaktadır.
TEMATİK HARİTALARIN MODERN İŞ DÜNYASINDA KULLANIM NEDENİ NEDİR?
Günümüz iş dünyasında, hızlıca değişen ekonomik koşullar, artan rekabet ve veri odaklı karar alma süreci ile şekillenir.Şirketlerde yalnızca reklamsal veriler değil, aynı zaman da da bu verilerin yer yön dağılışını da görebilecekleri bir araçlara ihtiyaç duyacaktır. Yani tematik haritalar, tam da bu noktada modern olan işletmelerin en güçlü analiz araçlarından biri olmuştur.Tematik haritalar, belirlenmiş bir konu alan üzerinden göstererek karmaşık verilerin anlaşılmasını kolaylaştırmıştır.Aynı zamanda şirketlerin daha isabetli ve stratejik kararlar almasına yardımcı olmaktadır.
TEMATİK HARİTALAR NEDEN KULLANILMALIDIR?
Tematik bir harita , fiziksel konumlar ve arazi hakkındaki gereksiz ayrıntıları hem filtreler hem de yalnızca kullanıcı tarafından seçilebilen bilgilerin dağılımlarını hem de yoğunluklarını göstermeye odaklanmıştır. Böylece, verilerde kalıpları anında görünür halde olur.
Yaygın tematik eşleşmeler;
- Halk sağlığının hastalık olanları ve salgına odak noktalara.
- İstihdam gibi oranlar.
- Ekonomik ölçütler.
- Hem satış performansı hem de pazar payı veya perakende satış noktasıdır.
- Gelir, yaş ve eğitim gibi özellikler.
TEMATİK HARİTA TÜRLERİ
Sembolik Haritalar, ısı haritaları, nokta haritaları
- Sembolik harita, bir coğrafi alanı ya da belirli bir temayı soyut bir şekilde temsili sembollerle gösterir. Gerçek coğrafi şekillerin sadeleştirilmiş veya tamamen değiştirilmiş hali olan Haritalardır. Aslında bu haritalardaki amaç renkler, simgeler ve kullanılan işaretler anlam taşımakta ve okuyucuya hızlı bilgi vermektedir. Sembolik haritalarda gerçek ölçü ve Ölçek zorunluluğu olmaz. Sembol ön plandadır. Bilgiyi sade halde tutar. Hem öğretici hem de yönlendiricidir.
- Isı haritaları, bir veri kümesindeki yoğunluk ya da değer değişimlerini renklerle ifade eden görsel bir gösterimdir. Bu haritalarda önemli olan ısı sözcüğü gerçek anlamda sıcaklığı değil, verinin yoğunluğunu temsil etmektedir. Yani kısacası alandaki sıcaklığı değil ortamdaki verinin miktarını hem hareketini hem de önem derecesi renklendirme yoluyla gösterilmektedir.
- Nokta haritaları, çok sayıda ilgili olgunun coğrafi bir dağılımını görselleştirmek ve faaliyete geçirmek dağılıma dayanan bir haritadır.Noktalar,bireysel bir olgunun gerçek konumlarını hem teslim edebilir hem de bir dizi bireyi temsil etmek için bölgelere rastgele yerleştirilmektedir.Bir olayın, nesnenin, verinin veya coğrafi unsurların yeryüzündeki dağılışını göstermektedir.
TEMEATİK HARİTALARIN AMACI?
Tematik haritanın temel amacı, bir konu nerede yoğunlaşır, nerede azalır, ne tür bölgelerde farklılıklar gösterir ve mekansal ilişkilerin nasıl olduğunu ortaya koyan bir haritadır.Tematik haritalar; öğrenciler için hem Önder hem de öğretici bir kaynak türüdür.Karar verici ve yol gösterici bir veri tabanlı haritadır.
TEMATİK HARİTANIN KULLANIM ALANLARI
Eğitimde öğretim mekanı olarak, ekonomide Pazar ve üretim alanları, şehir planlamasında ise hem yerleşim yoğunluğu hem de ulaşım ve altyapı önemlidir.
Sağlık alanında ise hastalık ve risk bölgeleri.
Tarımda ise ürünün dağılımı ve verimliliği önemlidir.
Jeolojide en önemlisinde ise deprem kuşaklarını ve fay hatlarının önemini gösterir.
Tematik haritalar, karmaşık veri tabanlarını sadeleştiren mekan açısında bir konuyla özgü seçilen bir kaynak türüdür.Bu gibi kaynaklar konunun nerede yoğunlaşıp nerede azaldığını ve nasıl şekilde dağıldığını açıkça orayaya koyar.Tek temaya odaklanır ve o temaya bağlı kalınır.Ölçekler her anlamda lazımdır akarsu ,şehir ,veya sınırlar gibi general coğrafi bilgileri haritada düzenler .Tematik haritalar,bölgeseldir .
Karmaşık olan verileri sade hala getirip görselleştirip kısa sürede büyük bir bilgi aktarması ge tematik haritaların modern olan dünyasına bu kadar önemli olduğu belirtilmiş olur.Sonuç olarak tematik haritalar belirli bir konuyu amaçlayan haritalardır.
